Savaşa Hazırlık

Sakarya Meydan Savaşı için yapılan en önemli hazırlık ordunun ihtiyaçlarının karşılanması için halktan yardım istenmesidir. Bu amaçla “Tekalif-i Milliye” (Milli Yükümlülük Emirleri) yayımlanarak halkın orduya giyecek, yiyecek, ulaşım ve silah bakımından destek olması sağlandı.

Savaş

Kütahya-Eskişehir Savaşlarında elde ettikleri başarıyı devam ettirmek ve Türk ordusuna son darbeyi vurarak Ankara'yı işgal etmek isteyen Yunanlılar yeni bir saldırı başlattılar. Yapılan Sakarya Savaşı yüz kilometrelik bir cephe üzerinde 22 gün 22 gece sürdü. Mustafa Kemal,Sakarya savaşı'nda dünya savaş tarihine geçen meşhur” “Hattı müdafaa yoktur,sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır.Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça bırakılamaz. Büyük küçük her birlik, ilk durabildiği noktada tekrar düşmana karşı cephe kurarak çarpışmayı sürdürür. Yanlarındaki birliklerin çekilmek zorunda olduğunu gören birlikler onlara bağlı olamaz. Bulundukları yerde sonuna kadar karşı koyacaklardır.” emrini verdi.

NOT: Mustafa Kemal bu taktikle dünya savaş tarihin de büyük yenilik yapmış, çizgiye bağlı cephe kavramı sona ermiştir.

Türk ordusunun kahramanca direnişi karşısında Yunanlılar yenilerek geri çekildi.

Sonuçları:

Bu zaferin kazanılmasıyla Türklerin 1683 11. Viyana Kuşatması'yla başlayan geri çekilişi son buldu.

1. Askeri dehasıyla zaferin kazanılmasını sağlayan Mustafa Kemal Paşaya TBMM Mareşallik rütbesi ile Gazilik unvanını verdi (19 Eylül 1921).

2. Sakarya Meydan Savaşı Türk Kurtuluş Savaşının son savunma savaşı oldu. Türk ordusu taarruz konumuna geçti.

3. Kars ve Ankara Antlaşmaları'nın imzalanması sağladı.

4. İtilaf Devletleri, TBMM Hükümeti'ne yeni barış tekliflerinde bulundular. Sevr Antlaşması'nın biraz değiştirilerek sunulan bu teklifler TBMM tarafından kabul edilmedi.

Kars Antlaşması (13 Ekim 1921)

TBMM Hükümeti Sovyet Rusya ile daha önce Moskova Antlaşması'nı imzalamıştı. Kars Antlaşması ise Sovyet Rusya'ya bağlı Ermenistan. Gürcistan Azerbaycan Cumhuriyetleri arasında  imzalandı.Moskova Antlaşması'nın tekrarı özelliği taşıyan Kars Antlaşması ile doğu sınırımız kesin olarak çizildi.

Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921)

Sakarya Zaferi'nin kazanılmasından sonra TBMM Hükümeti ile Fransa arasında imzalandı. Fransızlar Türk tarafı ile antlaşma yapmak için Sakarya Muharebesi'nin sonucunu beklediler. Zaferin kazanılmasının ardından antlaşma imzalandı. Ankara Antlaşması'na göre;

1.  Taraflar arasında savaş durumu sona erecek,

2. İskenderun ve Hatay'da Türklere geniş hak tanıyan özel bir yönetim kurulacaktı.

3. Her iki taraf, kendilerine kalan topraklarda genel af ilan edecekti.

Antlaşmanın Önemi:

- Ankara Antlaşması. TBMM için siyasi bir zaferdir. Antlaşma ile ilk kez bir İtilaf Devleti yeni Türk devletini ve Misak-ı Milli’yi tanımış oldu.

- Hatay dışındaki bugünkü Suriye sınırımız çizildi.

- Fransa’nın TBMM ile anlaşma yapması ile İtilaf devletleri bloğu parçalandı.

- Fransa ile savaş sona erdiğinden Güney Cephesi'nde güvenlik sağlandı. Bölgedeki birlikler Batı Cephesi'ne sevk edildi.

- Fransız desteğini kaybeden Ermeniler yalnız kaldılar. Çukurova'da bir Ermeni Devleti kurma hayalleri sona erdi.